Facebook
Rozlicz prawidłowo swój PIT za 2023 rok
Wyjaśnienia, wskazówki i porady do sporządzania zeznań podatkowych

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Dodatkowe obowiązki przy zatrudnianiu kierowców
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Dodatkowe obowiązki przy zatrudnianiu kierowców

Gazeta Podatkowa nr 8 (1049) z dnia 27.01.2014
Agata Barczewska

Osoby zatrudnione na stanowisku kierowcy stanowią specyficzną grupę pracowników. W większości podlega ona przepisom odrębnym, regulującym zarówno sprawy związane z czasem pracy kierowcy, jak i dodatkowe wymogi wynikające z zatrudnienia takiego pracownika. Przyjęcie do pracy kierowcy oznacza bowiem konieczność prowadzenia dodatkowej dokumentacji, badań i szkoleń.


Kwalifikacja wstępna i szkolenia okresowe

Podstawowym dokumentem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji do prowadzenia pojazdu, zarówno w sferze prywatnej, jak zawodowej, jest prawo jazdy. Jest ono wystawiane na określone kategorie pojazdów, a od ich rodzaju zależy z kolei obowiązek posiadania dodatkowych kwalifikacji potwierdzanych przez określone dokumenty. Prawo jazdy kategorii B uprawnia do prowadzenia pojazdu osobowego do 9 osób z kierowcą lub lekkiego (poniżej 3,5 tony) auta dostawczego. Jeżeli osoba zatrudniona na stanowisku kierowcy ma prowadzić samochód o większej pojemności lub gabarytach, musi dysponować prawem jazdy kategorii C lub D i świadectwem kwalifikacji zawodowej, potwierdzającej odbycie kwalifikacji wstępnej lub szkolenia okresowego.

Kwalifikacja wstępna dzieli się na część podstawową, wspólną dla wszystkich kategorii praw jazdy, i specjalistyczną, dotyczącą przewozów osób oraz przewozów towarowych. Szczegółowe warunki dotyczące odbywania kwalifikacji wstępnej reguluje rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie szkolenia kierowców wykonujących przewóz drogowy (Dz. U. z 2010 r. nr 53, poz. 314 ze zm.). Określa ono również przeprowadzanie szkoleń okresowych kierowców - osobno dla kierowców wykonujących przewóz rzeczy oraz dla przewozów osobowych.


Pierwsze szkolenie okresowe kierowcy odbywa się w ciągu 5 lat od uzyskania kwalifikacji wstępnej. Następne szkolenia przeprowadzane są również co 5 lat.


Należy podkreślić, że obowiązek odbycia szkolenia okresowego i odbycia kwalifikacji wstępnej dotyczy kierowców zatrudnionych w firmach wykonujących przewozy drogowe i podlegających ustawie o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1414 ze zm.). Obowiązek ten nie dotyczy więc kierowców pojazdów:

  • przeznaczonych konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą - w niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy,
     
  • o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony - w transporcie drogowym rzeczy oraz niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy,
     
  • zespołów ratownictwa medycznego oraz w ramach usług transportu sanitarnego (art. 3 ust. 1 ustawy).

Ponadto wyjątki od wymogu odbycia szkolenia okresowego i uzyskania kwalifikacji wstępnej wynikają z art. 39a ust. 3 ustawy. Dotyczą one m.in. kierowców posiadających prawo jazdy kategorii A1, A, B1, B lub B+E czy kierujących pojazdem wykorzystywanym do użytku osobistego w przewozie drogowym osób lub rzeczy.


Psychotesty i inne badania

Badaniem charakterystycznym dla grupy zawodowej kierowców są badania psychologiczne. Obowiązek poddania się tym badaniom nie ciąży jednak, podobnie jak w przypadku kwalifikacji wstępnej czy wymogu szkoleń okresowych, na kierowcach pozostających poza zakresem ustawy o transporcie drogowym. Są oni zobowiązani do odbycia badań profilaktycznych oraz szkoleń bhp na zasadach ogólnych dotyczących ogółu pracowników. Należy jednak zasygnalizować, iż w przypadku takich kierowców (również pracowników niezatrudnionych formalnie na stanowisku kierowcy, ale prowadzących pojazdy w celach służbowych) fakt prowadzenia pojazdu w ramach obowiązków służbowych powinien być wskazany w skierowaniu na badania. Wówczas lekarz medycyny pracy może zdecydować o rozszerzeniu zakresu badań o konsultację okulistyczną oraz badanie zjawiska olśnienia i widzenia zmierzchowego. Konieczność kierowania takich pracowników na dodatkowe konsultacje okulistyczne oraz badania zjawiska olśnienia i widzenia zmierzchowego wynika z § 4 ust. 4 pkt 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2013 r. poz. 133).

Natomiast kierowców wykonujących przewozy pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony oraz przeznaczonymi konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą obejmują badania lekarskie i psychologiczne określone w art. 39j-39l ustawy o transporcie drogowym oraz wymóg uzyskania kwalifikacji wstępnej i przeprowadzenia szkoleń okresowych.

Badania lekarskie i psychologiczne odbywają się na podstawie skierowania pracodawcy i na jego koszt. Częstotliwość badań zależy od wieku kierowcy i wynosi:

  • do ukończenia przez kierowcę 60 lat - co 5 lat,
     
  • po ukończeniu przez kierowcę 60 lat - co 30 miesięcy.


Badania lekarskie i psychologiczne kierowców są równoznaczne z profilaktycznymi badaniami wstępnymi i okresowymi, o których mowa w art. 229 § 1 i 2 K.p.


Przedsiębiorca zatrudniający kierowcę jest zobowiązany przez cały okres jego zatrudnienia przechowywać kopie orzeczeń lekarskich i psychologicznych. Kopie te przekazuje kierowcy w dniu rozwiązania stosunku pracy.


Dodatkowe dokumenty dla kierowcy

Dokumentacja pracownicza kierowcy jest na ogół bardzo rozbudowana. Obejmuje ona nie tylko ewidencję czasu pracy kierowcy, ale również inne dodatkowe dokumenty, charakterystyczne dla zatrudnienia kierowcy.

Na podstawie art. 24 pkt 2 ustawy o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2012 r. poz. 115 ze zm.), pracodawca jest zobowiązany odebrać od kierowcy pisemne oświadczenie o:

  • wymiarze zatrudnienia albo o niepozostawaniu w zatrudnieniu u innego pracodawcy,
     
  • przeciętnej tygodniowej liczbie godzin wykonywanych przewozów drogowych lub innych czynności, na innej podstawie niż stosunek pracy, albo o ich niewykonywaniu.

Wzór oświadczenia można znaleźć w zakładce Wzory i formularze, na stronie naszego Wydawnictwa: www.gofin.pl.

Oprócz naszego wspomnianego oświadczenia pracodawca ze swojej strony musi przygotować dla kierowcy informację o obowiązujących go przepisach dotyczących czasu pracy (art. 24 pkt 1 ustawy o czasie kierowców). Zakres tej informacji zależy od rodzaju pojazdu. Jeśli jest to samochód osobowy do 9 osób z kierowcą lub dostawczy poniżej 3,5 tony, a kierowca posiada prawo jazdy kat. B, wspomniana informacja musi uwzględniać jedynie zasady wynikające z ustawy o czasie pracy kierowców. Natomiast jeżeli kierowca podlega rozporządzeniu (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego… (Dz. Urz. UE L 102/1) lub Umowy AETR, sporządzonej w Genewie, dnia 1 lipca 1970 r., informacja jest rozszerzona o dane dotyczące ograniczeń w czasie jazdy wynikających z tych aktów. Należy zaznaczyć, że w przypadku kierowców wykonujących przewozy regularne osób na trasach do 50 km omawiana informacja powinna uwzględniać regulacje rozdziału 4a ustawy o czasie pracy kierowców.

W ramach dodatkowych obowiązków dokumentacyjnych pracodawca jest również zobowiązany prowadzić indywidualne karty ewidencji nieobecności kierowcy w pracy, z podziałem na ich rodzaj i wymiar. Obowiązek ten nie zależy od wybranej przez pracodawcę formy ewidencji czasu pracy kierowcy ani od tego, czy prowadzi on ją w postaci uproszczonej.

Przykładowa informacja o czasie pracy kierowcy dla kierowcy samochodu poniżej 3,5 tony (lub do 9 osób z kierowcą), zatrudnionego w systemie równoważnym

Na podstawie art. 24 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2012 r. poz. 115 ze zm.), informuję, że:

1) Do czasu pracy kierowców zalicza się:

  • prowadzenie pojazdu,
     
  • załadowywanie i rozładowywanie oraz nadzór nad załadunkiem i wyładunkiem,
     
  • nadzór oraz pomoc osobom wsiadającym i wysiadającym,
     
  • czynności spedycyjne i obsługę codzienną pojazdów i przyczep,
     
  • inne prace podejmowane w celu wykonania zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy,
     
  • niezbędne formalności administracyjne,
     
  • utrzymanie pojazdu w czystości,
     
  • 15-minutową przerwę, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy kierowcy wynosi minimum 6 godzin,
     
  • czas poza przyjętym rozkładem czasu pracy, w którym kierowca pozostaje na stanowisku pracy w gotowości do wykonywania pracy, w szczególności podczas oczekiwania na załadunek lub rozładunek, których przewidywany czas trwania nie jest znany kierowcy przed wyjazdem albo przed rozpoczęciem danego okresu.

2) Do czasu pracy kierowców nie wlicza się:

  • czasu dyżuru, jeżeli podczas dyżuru kierowca nie wykonywał pracy,
     
  • nieusprawiedliwionych postojów w czasie prowadzenia pojazdu,
     
  • dobowego odpoczynku.

3) Praca kierowcy odbywa się w równoważnym systemie czasu pracy w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym, a maksymalnie wymiar czasu pracy w ciągu doby może być wydłużony do 12 godzin.

4) Doba na potrzeby rozliczania czasu pracy kierowcy to 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której kierowca rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

5) Na potrzeby rozliczania czasu pracy kierowcy przez tydzień rozumie się okres pomiędzy godziną 0000 w poniedziałek, a godziną 2400 w niedzielę.

6) Czasem dyżuru kierowcy jest:

  • czas, w którym kierowca pozostaje poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę; za czas takiego dyżuru, z wyjątkiem dyżuru pełnionego w domu, kierowcy przysługuje czas wolny od pracy w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru, a w razie braku możliwości udzielenia czasu wolnego - wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną,
     
  • czas przerw przeznaczonych na odpoczynek, z wyjątkiem 15 minut wliczanych do czasu pracy; za czas takiego dyżuru kierowcy przysługuje wynagrodzenie w wysokości 50% wynagrodzenia wynikającego z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną.

7) Kierowcy przysługuje po 6 godzinach pracy przerwa trwająca min. 30 minut, jeżeli liczba godzin pracy nie przekracza 9 godz., a 45 min. jeżeli liczba godzin pracy wynosi więcej niż 9 godz. Przerwa może być dzielona na okresy krótsze trwające co najmniej 15 minut każdy, wykorzystywane w trakcie sześciogodzinnego czasu pracy lub bezpośrednio po tym okresie.

8) Tygodniowy czas pracy kierowcy, łącznie z godzinami nadliczbowymi, nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Może on być przedłużony do 60 godzin, jeżeli średni tygodniowy czas pracy nie przekroczy 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym.

9) W każdej dobie kierowcy przysługuje prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego, a w każdym tygodniu do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku; tygodniowy nieprzerwany odpoczynek obejmuje odpoczynek dobowy przypadający w dniu, w którym kierowca rozpoczął odpoczynek tygodniowy.

Odpoczynek tygodniowy może zostać skrócony do 24 godzin w przypadku zdarzeń wymagających od kierowcy podjęcia działań dla ochrony życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia lub usunięcia awarii, a także w sytuacji zmiany pory wykonywania pracy przez kierowcę w związku z jego przejściem na inną zmianę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

10) Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie:

  • sytuacji i zdarzeń wymagających od kierowcy podjęcia działań dla ochrony życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia albo usunięcia awarii,
     
  • szczególnych potrzeb pracodawcy.

Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych przez kierowcę w związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy nie może przekroczyć 260 godzin w roku kalendarzowym.

11) Praca w nocy występuje w przypadku, gdy praca jest wykonywana w porze nocnej przypadającej w godz. od 000 do 400, niezależnie od czasu jej trwania. W razie pracy w nocy, dobowy czas pracy kierowcy nie może przekraczać 10 godzin.

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.